Korekcja plastyczna odwijania powiek (ektropion)

Pamiętaj, że w razie wystąpienia objawów związanych z odwinięciem powieki dolnej, takich jak zapalenie spojówek i rogówki, należy niezwłocznie zgłosić się na badanie do lekarza okulisty. W klinice LENS dysponujemy pełnią możliwości diagnostycznych w tym zakresie.

Co to jest odwinięcie powieki (ektropion)?

Odwinięcie powiek (łac. ectropion palpebrae), czyli ektropion, polega na tym, że brzeg rzęsowy nie przylega do powierzchni gałki ocznej, ale odstaje od niej.

Jakie są przyczyny odwinięcia powieki?

Odwinięcie powiek dzieli się na: inwolucyjne, porażenne, bliznowate, mechaniczne oraz wrodzone. Najczęstszą przyczyną odwinięcia powiek są zmiany związane z wiekiem (zmiany inwolucyjne), takie jak poziome zwiotczenie skóry powieki dolnej, zwiotczenie ścięgna kąta przyśrodkowego i bocznego, zwiotczenie tarczki powiekowej, zmniejszenie napięcia mięśnia okrężnego oka czy oderwanie retraktorów powieki dolnej.

Odwinięcie powieki spotyka się również u pacjentów z porażeniem nerwu twarzowego. Odwinięciu powieki dolnej towarzyszy retrakcja powieki górnej i dolnej oraz opadnięcie łuku brwiowego. Przyczyny porażenia mogą być różne: przebyty uraz, operacja lub zapalenie.

Odwinięcie powieki może być również spowodowane przez blizny, które prowadzą do odciągania powieki od powierzchni gałki ocznej.

Czy występowanie odwinięcia powieki zależy od wieku?

Częściowo tak. Prawdopodobieństwo wystąpienia ektropionu, czyli odwinięcia brzegu rzęsowego powiek, rośnie wraz z wiekiem i jest charakterystyczna dla wieku podeszłego i starczego (2,9%).

Jakie są objawy i dolegliwości wynikające z odwinięcia powieki?

Odwinięcie brzegu rzęsowego sprawia, że gałka oczna jest zadrażniona a oko łzawi. Odkrycie spojówki powiekowej i gałkowej oraz odstawanie brzegu powieki od gałki ocznej prowadzi do przerastania nabłonka spojówki i stanów zapalnych. Mogą pojawiać się owrzodzenia rogówki, a gdy objawy trwają bardzo długo i mają charakter nawrotowy – nawet jej zwyrodnienie.

W zależności od tego, czy odwinięcie dotyczy bocznej, przyśrodkowej czy centralnej części powieki, dolegliwości mogą być znaczne. W odwinięciu całkowitym lub przyśrodkowym punkty łzowe nie przylegają do powierzchni gałki ocznej, co powoduje nieprawidłowy odpływ łez.

Wywinięcie brzegu rzęsowego powieki dolnej w jej odcinku przyśrodkowym wywołuje łzawienie patologiczne poprzez nieprawidłowe działanie pompy łzowej, nasilone bardziej niż w innych postaciach odwinięcia powieki, oraz niedomykalność powiek i wysychanie oka. W tej postaci mogą występować powikłania takie, jak: zwężenie i zniekształcenie punktu łzowego. W efekcie spojówka pozbawiona przylegającej do niej powieki wysycha i rogowacieje.

W razie wystąpienia objawów związanych z odwinięciem powieki dolnej, m.in. zapalenia spojówek i rogówki, należy niezwłocznie zgłosić się na badanie do lekarza okulisty. W klinice LENS dysponujemy pełnią możliwości diagnostycznych w tym zakresie.

Jak diagnozuje się odwinięcie powieki?

Rozpoznanie odwinięcia powieki opiera się na badaniu klinicznym (oglądanie w świetle dziennym, badanie palpacyjne, badanie biomikroskopowe), w którym stwierdza się nieprawidłowe odstawanie brzegu rzęsowego od powierzchni gałki ocznej oraz łzawienie. Jednocześnie zauważa się cechy podrażnienia spojówek, a nawet ubytki nabłonka rogówki. Zobacz też jak wygląda diagnostyka chorób rogówki.

Zastosowanie odpowiednich preparatów ocznych (krople przeciwzapalne, antybiotyki) łagodzi ostre objawy. Trwałą poprawę może przynieść jedynie leczenie chirurgiczne, które na stałe przywróci prawidłowe ustawienie powieki dolnej.

Na czym polega leczenie odwinięcia powieki w części centralnej, bocznej i przyśrodkowej?

W centralnym odwinięciu powieki dolnej zabieg korygujący polega na wycięciu fragmentu pełnej grubości powieki – w kształcie pięcioboku – w okolicy kąta bocznego oka. W przypadkach znacznego zwiotczenia i nadmiaru skóry zabieg ten należy połączyć z plastyką powieki sposobem Kuhnta i Szymanowskiego (z części przyśrodkowej powieki usuwa się wówczas fragment skóry, mięśnia okrężnego oka oraz tarczki).

Z kolei leczenie chirurgiczne odwinięcia powieki dolnej w odcinku bocznym polega na zespoleniu bocznego brzegu tarczki z okostną wewnętrznej powierzchni bocznego brzegu oczodołu, pod górną odnogą więzadła powiekowego bocznego z jednoczesnym usunięciem nadmiaru skóry powieki dolnej.

Odwinięcie powieki w części przyśrodkowej wymaga natomiast skrócenia powieki w poziomie. W tym celu wycina się fragment spojówki i tarczki w kształcie rombu poniżej punktu łzowego, wycina się także powiekę pełnej grubości (cięcie w kształcie litery T) oraz wykonuje się korekcję więzadła przyśrodkowego.

Co zyskam dzięki zabiegowi?

Udany zabieg chirurgiczny odwinięcia powieki dolnej przywraca prawidłowy stan anatomiczny i likwiduje wszystkie dolegliwości okulistyczne. Należy jednak wiedzieć, że u niektórych pacjentów trzeba będzie wykonać kilka zabiegów chirurgicznych, aby uzyskać jak najlepszy rezultat. Warto jednak podjąć się leczenia, bo komfort i spokój po korekcji plastycznej odwijania powiek są nie do przecenienia.